Masterplan Kanaleneiland Utrecht
De Utrechtse wijk Kanaleneiland is een buurt met sociale problemen en een negatieve reputatie maar heeft ook een enorme potentie. Het is een dynamisch stadsdeel met een groot aandeel aan jonge allochtone bewoners. De wijk ligt centraal tussen het centrum van Utrecht en de grote stadsuitbreidingen van Leidsche Rijn. Natuurlijk zijn de ruimtelijke tekortkomingen van deze buurt maar een klein onderdeel van de problemen in de wijk. Hoe dan ook, urbane en sociale aspecten zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar en daarom spelen ook ruimtelijke interventies een belangrijke rol bij een succesvolle transformatie van Kanaleneiland naar een aantrekkelijke wijk.
Na een zorgvuldige analyse van de bestaande situatie zijn we tot de conclusie gekomen dat de specifieke problemen het beste door zorgvuldige interventies binnen de huidige stedenbouwkundige structuur kunnen worden aangepakt in plaats van grootschalige sloop en nieuwbouw. Door behoud van de duidelijke stedenbouwkundige opzet en waar mogelijk ook de portiekgebouwen zelf kan de buurt geleidelijk en op een duurzame manier worden getransformeerd.
Uitgangspunt van het ontwerp is de ontbrekende schakel tussen de gebouwen en hun omgeving. De ingreep bestaat uit een uitbreiding van de bestaande gebouwen aan de weerzijden van de straat met een zone van 4 meter. Deze uitbreidingen (“Extra”) van het bestaande casco (“Ordinary”) leveren niet alleen veelvuldige mogelijkheden voor de reorganisatie van het woongebouwen zelf op maar veranderen ook de openbare ruimte ingrijpend.
In de nieuwe situatie is de openbare ruimte verkleind, helder gedefinieerd en intensiever gebruikt dan in de huidige situatie. De nieuwe grondgebonden woningen hebben een eigen voordeur en verblijfsruimtes aan de straat. Voortuinen of private terrassen vormen de overgang naar het publieke domein toe. Het toepassen van eenrichtingsverkeer en het opnemen van de parkeerplaatsen onder de bomen in het midden van de straat versterkt de kwaliteit van straat, trottoir en voortuinen als
een samenhangende sociale ruimte.
De aan de achterzijde gelegen garagehoven en tuinpaden zijn alleen nog voor bewoners toegankelijk en de groene binnengebieden kunnen worden uitgegeven als private tuinen voor zowel de bewoners op de begane grond als ook op de verdiepingen.
Bestaande situatie
Nieuwe situatie
In de uitbreiding van de bestaande gebouwen zijn de benodigde liften voor de ontsluiting van de appartementen geïntegreerd. Door het toepassen extra woonoppervlakte maar ook vides en trappen voor maisonnettes, ruime lichte
woonruimtes, serres, loggia’s of galerijen in de nieuwbouwzone kan een grote diversiteit aan woningtypes ontstaan. Een extra bouwlaag maakt ook het bereiken van de privé daktuinen voor de bovengelegen woningen mogelijk.
